Negociatat

Negociatat

Çfarë janë negociatat për anëtarësim?

Anëtarësimi në BE kërkon përmbushjen e “Kritereve të Kopenhagës” të cilat kërkojnë nga vendi kandidat:

  • Të sigurojë institucione për të garantuar demokracinë, sundimin e ligjit, të drejtat e njeriut dhe respektimin e mbrojtjen e minoriteteve (Kriteri Politik);
  • Të sigurojë ekonomi tregu funksionale e të aftë për të përballuar konkurrencën në tregun e BE-së (Kriteri Ekonomik);
  • Të ketë kapacitete administrative dhe institucionale të afta për të zbatuar legjislacionin e BE-së (acquis) dhe të jetë në gjendje të marrë përsipër detyrimet që burojnë nga anëtarësimi.

Kriter tjetër për anëtarësim përbën dhe aftësia e BE-së për të përthithur anëtarë të rinj. Komisioni Evropian monitoron rregullisht përmbushjen e këtyre kritereve, ndërsa procesi i anëtarësimit kalon nëpër disa etapa kyçe deri sa vendi kandidat të konsiderohet plotësisht në gjendje për t’u bërë pjesë e Bashkimit.

Negociatat e anëtarësimit qëndrojnë në themel të këtij procesi. Ato përfshijnë marrjen përsipër nga vendi kandidat të përafrimit të plotë të legjislacionit të BE-së (acquis), zbatimin e tij, si dhe zbatimin e reformave të tjera ligjore, politike, ekonomike, administrative dhe reformave të tjera për të përmbushur kriteret për anëtarësim.

Përmbushja e kritereve të anëtarësimit çon në zhvillimin gjithpërfshirës politik, social dhe ekonomik të vendit.

Negociatat zhvillohen në konferenca ndërqeveritare mes ministrave dhe ambasadorëve të qeverive të vendeve anëtare të BE-së dhe atyre të vendit kandidat. Vendi kandidat nuk negocion mbi legjislacionin e BE-së në vetvete (mbi acquis dhe standardet e Bashkimit) por mbi modalitetet e përafrimit dhe zbatimit efektiv të tij.

Negociatat kalojnë nëpër tre etapa kryesore:

  • Në shqyrtimin analitik të legjislacionit (Screening);
  • Në hapjen dhe zhvillimin e tyre për çdo kapitull të acquis;
  • Në mbylljen e negociatave për çdo kapitull dhe nënshkrimin e Traktatit të Aderimit.

Zhvillimi i negociatave të anëtarësimit është një sipërmarrje që kërkon angazhimin maksimal të të gjithë institucioneve shtetërore në vend, përfshirjen e shoqërisë civile dhe komunitetit të biznesit, akademisë si dhe informimin e vazhdueshëm të qytetarëve.

Etapat e Negociatave

Proçesi Screening, ndryshe vlerësimi anlitik i nivelit të harmonizimit të legjislacionit vendas me acquis të BE-së, shënon fazën e parë të negociatave të anëtarësimit. Screening shvillohet në tre hapa: në takimet shpjeguese, takimet dypalëshe dhe përmbyllet me raportin screening.

Negociatat çelen vetëm pas vendimit të Këshillit të Ministrave të BE-së dhe pasi vendi kandidat ka plotësuar kriteret për çeljen. Ato zhvillohen në bazë të 35 kapitujve negociues. Vetëm pas mbylljes së negociatave për të gjithë kapitujt negociues, vendi kandidat është gati për anëtarësim.

Mbyllja zyrtare e të 35 kpitujtve shënon momentin formal të përfundimit të negociatave, që mundëson kalimin në hapin përfundimtar, në Traktatin e Aderimit mes BE-së dhe Shqipërisë. Traktati përmban gjithë angazhimet e vendit si dhe klauzolat tranzitore të përkohshme, sipas rastit. Më pas ai nënshkruhet në konferencën ndërqeveritare të thirrur nga Presidenca e Këshillit të BE-së dhe ratifikohet nga Shqipëria dhe çdo vend anëtar i BE-së.

Kapitujt e negociatave

1

Lëvizja e Lirë e Mallrave

2

Lëvizja e Lirë e Punëtorëve

3

E Drejta e Vendosjes dhe Liria për të Ofruar Shërbime

4

Lëvizja e Lirë e Kapitalit

5

Prokurimi Publik

6

Legjislacioni për Shoqëritë Tregtare

7

E Drejta e Pronësisë Intelektuale

8

Politika e Konkurrencës

9

Shërbimet Financiare

10

Shoqëria e Informacionit dhe Media

11

Bujqësia dhe Zhvillimi Rural

12

Politikat e Sigurisë Ushqimore, Veterinarisë dhe Mbrojtjes së Bimëve

13

Peshkimi

14

Politika e Transportit

15

Energjia

16

Tatimet

17

Politika Ekonomike dhe Monetare

18

Statistikat

19

Politikat Sociale dhe të Punësimit

20

Ndërmarrjet dhe Politikat Industriale

21

Rrjetet Transevropiane

22

Politikat Rajonale dhe Koordinimi i Instrumenteve Strukturore

23

Gjyqësori dhe të Drejtat Themelore

24

Drejtësia, Liria dhe Siguria

25

Shkenca dhe Kërkimi Shkencor

26

Arsimi dhe Kultura

27

Mjedisi dhe Ndryshimet Klimatike

28

Mbrojtja e Konsumatorit dhe e Shëndetit Publik

29

Bashkimi Doganor

30

Marrëdhëniet me jashtë

31

Politika e Jashtme, e Sigurisë dhe e Mbrojtjes

32

Kontrolli Financiar

33

Dispozitat Financiare dhe Buxhetore

Takimi Shpjegues i përfunduar

Takimi Dypalësh i përfunduar

Raporti Screening i finalizuar

Lajmet e fundit